Mùa thu năm 1945, đất nước Việt Nam bước vào một trang sử mới đầy tự hào. Ngày 2/9/1945, tại quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã trịnh trọng đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Trong không khí hân hoan ấy, Tết Trung thu năm 1945 trở thành Trung thu độc lập đầu tiên của dân tộc Việt Nam.
Đây là cái Tết Trung thu đặc biệt chưa từng có trong lịch sử. Khắp phố phường, làng quê, cờ đỏ sao vàng rực rỡ tung bay, trẻ em náo nức với những chiếc đèn ông sao, đèn kéo quân, những tiếng trống lân rộn ràng vang khắp mọi nẻo đường. Không chỉ là ngày tết của thiếu nhi, Trung thu năm ấy còn là ngày hội lớn của cả dân tộc – ngày hội của tự do, của hòa bình, và của khát vọng xây dựng một đất nước mới.
Dù đất nước vừa mới giành độc lập, còn muôn vàn khó khăn, Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn dành sự quan tâm sâu sắc đến thiếu nhi – những chủ nhân tương lai của đất nước. Ngày rằm tháng Tám năm 1945, Bác đã gửi bức Thư Trung thu đầu tiên cho các em nhỏ trên cả nước. Trong thư, Bác ân cần nhắn nhủ:
Các cháu yêu quý,
Tết Trung thu năm nay là Tết Trung thu đầu tiên của nước ta sau khi giành được độc lập.
Bác rất vui lòng thấy các cháu được hưởng một cái Tết vui vẻ và đầy đủ trong cảnh nước nhà tự do.
Các cháu là những mầm non của nước nhà, các cháu sẽ là chủ nhân của nước Việt Nam độc lập.
Bác mong các cháu chăm ngoan, học tập tốt, mai sau trở thành những công dân tốt, xây dựng nước Việt Nam ta ngày càng tươi đẹp.
Bác gửi tới các cháu những cái hôn thân ái nhất.
Hồ Chí Minh
Bức thư ấy không chỉ là món quà đặc biệt dành cho thiếu nhi, mà còn thể hiện tầm nhìn sâu rộng của Bác về vai trò của thế hệ trẻ trong công cuộc dựng xây và bảo vệ tổ quốc.
Hình ảnh các em nhỏ tay cầm đèn lồng, mắt ngời sáng dưới ánh trăng rằm, trong lòng tràn ngập niềm vui tự do, đã trở thành biểu tượng đẹp đẽ, thiêng liêng về mùa Trung thu đầu tiên của một Việt Nam độc lập.
Trung thu năm 1945 – Trung thu của độc lập, của khát vọng và niềm tin – mãi mãi được khắc ghi trong lịch sử dân tộc như một mùa trăng đặc biệt, trọn vẹn ý nghĩa đoàn viên và yêu nước.
